Tradycje

RYS HISTORYCZNY

18 stycznia 1919 r. - Przy konsystorzu polowym zostają ustanowieni szefowie wyznań niekatolickich, w tym prawosławny.

28 czerwca 1919 r. - W Ministerstwie Spraw Wojskowych powołany zostaje referat prawosławny w Sekcji Religijno - Wyznaniowej.

30 października 1919 r. - Powstaje Wojskowy Urząd Duszpasterski Wyznania Prawosławnego. Pierwszym naczelnym kapelanem zostaje ks. Bazyli Martysz, protoprezbiter w stopniu pułkownika. W kolejnych latach duszpasterstwo ulega reorganizacjom, zmianom ulega także jego formalna nazwa.

24 maja 1922 r. - Ukazuje się rozporządzenie Ministra Spraw Wojskowych normujące i zatwierdzające organizację służby duszpasterskiej wyznania prawosławnego na czas pokoju. W okresie międzywojennym dysponowano 17-stoma etatami kapelańskimi. W tym czasie funkcjonowały cerkwie garnizonowe w: Grodnie, Dęblinie, Poznaniu, Toruniu, Katowicach oraz 5 kaplic wojskowych w: Warszawie, Bydgoszczy, Grudziądzu, Krakowie i Przemyślu. W 1937 r. liczba świątyń zwiększa się do 14-stu.

31 maja 1934 r. - Następuje zmiana na stanowisku naczelnego kapelana: ks. płk Bazyli Martysz przechodzi w stan spoczynku. Stanowisko obejmuje ks. płk Szymon Fedorońko.

18 listopada 1938 r. ukazuje się dekret Prezydenta RP o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (PAKP). Ten akt oraz rozporządzenie Rady Ministrów o uznaniu statutu wewnętrznego PAKP przewidywały przekształcenie prawosławnego duszpasterstwa w Prawosławny Ordynariat Wojskowy, którego zwierzchnikiem miał być prawosławny biskup wojskowy. Wybuch II wojny światowej uniemożliwił wprowadzenie w życie tego modelu.

W czasie II wojny światowej wielu kapelanów dostało się do niewoli niemieckiej i radzieckiej. Sprawowali oni opiekę duszpasterską nad osadzonymi jeńcami. Część została zamordowana wraz  z przedstawicielami elit państwa polskiego. Okupacja czyniła niemożliwym oficjalne funkcjonowanie prawosławnego duszpasterstwa wojskowego. W ograniczonym zakresie jego misja była kontynuowana w formie konspiracyjnego duszpasterstwa wojskowego. Kapelani pełnili posługę duszpasterską także wśród żołnierzy w formowanych Polskich Siłach Zbrojnych (PSZ) na Zachodzie, w Egipcie i Palestynie, w formowanej na terenie ZSSR armii gen. Andersa. Opierano się na wzorcach organizacyjnych z okresu międzywojennego. Kapelani towarzyszyli żołnierzom na szlakach bojowych, otaczali opieką duszpasterską żołnierzy służących we Włoszech i na Bliskim Wschodzie.

27 kwietnia 1940 r. – W Katyniu zostaje zamordowany naczelny kapelan wyznania prawosławnego Wojska Polskiego ks. płk Szymon Fedorońko.

29 listopada 1943 r. - Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie, powołuje biskupa Sawę Sowietowa na biskupa wojskowego w stopniu generała brygady czasu wojny, powierzając mu pełnienie obowiązków zwierzchnika prawosławnego duszpasterstwa wojskowego z siedzibą w Londynie. Nominacja wpływa na wzrost autorytetu i zapewnienie lepszej opieki duszpasterskiej żołnierzom prawosławnym.

1945 r. – Mianowany zostaje zastępca zwierzchnika prawosławnego duszpasterstwa wojskowego oraz stali kapelani do poszczególnych jednostek wojskowych.

Po zakończeniu II wojny światowej sytuacja polityczna w Rzeczpospolitej Polski uniemożliwiła oficjalne kontynuowanie działalności prawosławnego duszpasterstwa wojskowego.

4 lipca 1991 r. - W życie wchodzi ustawa o Stosunku Państwa Polskiego do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego umożliwiająca wznowienie duszpasterstwa wojskowego w ramach Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego (POWP).

13 listopada 1991 r. - Dochodzi do spotkania zwierzchnika PAKP z Ministrem Obrony Narodowej. Omawiane są sprawy związane z tworzeniem POWP.

28 grudnia 1992 r. - Sobór biskupów PAKP przyjmuje Statut POWP, który 19 kwietnia 1993 r. zostaje ogłoszony przez Ministra Obrony Narodowej.

30 grudnia 1993 r. - Wydane zostaje Zarządzenie Ministra Obrony Narodowej w sprawie utworzenia POWP.

1 stycznia 1994 r. - Oficjalnie zostaje wznowiona działalność prawosławnego duszpasterstwa w Wojsku Polskim w formie Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego.

1 maja 1994 r. - Minister Obrony Narodowej, w porozumieniu z soborem biskupów PAKP, mianuje abp Sawę (Hrycuniaka) Prawosławnym Ordynariuszem Wojskowym.

31 marca 1994 r. - Do zawodowej służby wojskowej zostaje powołanych sześciu pierwszych kapelanów. Ich liczba wzrasta w kolejnych latach.

12 czerwca 1994 r. – W katedrze św. Mikołaja w Białymstoku odbywa się oficjalna inauguracja działalności POWP.

23 czerwca 1994 r. - Tymczasową prawosławną katedrą wojskową staje się katedra metropolitalna św. Marii Magdaleny w Warszawie.

12 stycznia 1995 r. - Otwarcie i poświęcenie siedziby POWP mieszczącej się w budynku Warszawskiej Metropolii Prawosławnej w Warszawie.

1 kwietnia 1995 r. - Zostają powołane do życia 3 parafie wojskowe: Warszawa, Białystok i Gdańsk.

2 grudnia 1995 r. - Zostaje poświęcony kamień węgielny pod odbudowę świątyni wojskowej w Ciechocinku.

1995-1996 r. - Poszerzony zostaje zakres działalności POWP o formacje mundurowe podległe Ministerstwu Spraw Wewnętrznych.

3 maja 1996 r. - Prezydent RP mianuje ordynariusza arcybiskupa Sawę (Hrycuniaka) na stopień generała brygady.

6 października 1996 r. - Zostaje powołana parafia wojskowa we Wrocławiu.

12 marca 1997 r. - Zostaje powołana parafia wojskowa w Przemyślu.

15 sierpnia 1998 r. - Prezydent RP wręcza nominację na stopień generała brygady biskupowi hajnowskiemu Mironowi (Chodakowskiemu).

21 października 1998 r. - Biskup gen. bryg. Miron (Chodakowski) obejmuje stanowisko Prawosławnego Ordynariusza Wojskowego.

2 stycznia 2000 r. - Erygowana zostaje parafia wojskowa w Białej Podlaskiej.

2001 r. - Zostają mianowani pierwsi kapelani Straży Pożarnej.

23 maja 2004 r. - Podczas obchodów 10-lecia POWP zostaje poświęcona i otworzona nowa siedziba POWP przy ul. Banacha 2 w Warszawie.

3 października 2004 r. – Następuje uroczyste poświęcenie nowopowstałej kaplicy wojskowej w siedzibie POWP pw. św. płk. Bazylego Martysza.

22 października 2009 r. - Zostaje podpisane oficjalne porozumienie o współpracy między Strażą Graniczną a Prawosławnym Ordynariatem Wojska Polskiego.

10 kwietnia 2010 r. - w katastrofie samolotu prezydenckiego Tu-154M pod Smoleńskiem tragicznie ginie abp. gen. bryg. Miron (Chodakowski).

9 czerwca 2010 r. – Sobór Biskupów PAKP powołuje biskupa siemiatyckiego Jerzego (Pańkowskiego) na stanowisko Prawosławnego Ordynariusza Wojskowego.

23 czerwca 2010 r. - Minister Obrony Narodowej mianuje biskupa Jerzego (Pańkowskiego) Prawosławnym Ordynariuszem Wojskowym.

19 września 2010 r. - Następuje podpisanie porozumienia między Ministerstwem Finansów, a PAKP w sprawie organizacji i funkcjonowania prawosławnego duszpasterstwa w Służbie Celnej.

12 października 2010 r. - Odbywa się ceremonia ingresu Prawosławnego Ordynariusza Wojskowego w katedrze św. Marii Magdaleny w Warszawie.

21 grudnia 2012 r. - Zostaje podpisane porozumienie w sprawie funkcjonowania prawosławnego duszpasterstwa w Policji.

31 grudnia 2012 r. – Na prawosławnym cmentarzu na Woli w Warszawie obywa się pochówek ekshumowanych ciał z londyńskiej nekropoli śp. abp. gen. bryg. Sawy (Sowietowa) i śp. bp. płk. Mateusza (Siemaszko).

12 czerwca 2014 r. – Uroczyście obchodzony jest jubileusz 20-lecia restytucji Prawosławnego Ordynariatu WP. Obchodom towarzyszy konferencja popularno–naukowa.

31 marca 2018 r. – W nowej siedzibie POWP przy ul. Hynka 2 w Warszawie, w cerkwi pw. św. Jerzego Zwycięzcy zostaje odprawiona pierwsza Boska Liturgia.

30 kwietnia 2018 r. – Odbywa się uroczyste otwarcie i poświęcenie nowej siedziby POWP przy ul. Hynka 2 w Warszawie.

15-17 czerwca 2018 r. - Prawosławny Ordynariat Wojska Polskiego współorganizuje w Lublinie obchody 120. rocznicy urodzin abp. Sawy (Sowietowa), prawosławnego biskupa wojskowego PSZ na Zachodzie.

11 listopada 2018 r. - śp. ks. płk. Szymon Fedorońko, naczelny kapelan wyznania prawosławnego zostaje pośmiertnie uhonorowany Orderem Orła Białego. 21 marca 2019 r. order zostaje oficjalnie przekazany przez rodzinę Fedorońków Prawosławnemu Ordynariuszowi Wojskowemu i trafia do Sali Tradycji POWP.

23 czerwca 2019 r. -  Prawosławny Ordynariusz Wojskowy JE abp Jerzy dokonuje pełnego poświęcenia pierwszej po wojnie katedralnej prawosławnej świątyni Wojska Polskiego w Warszawie.

10 czerwca 2021 r. - W siedzibie POWP uroczyście otwierana jest Sala Tradycji, której poświęcenia dokonuje Prawosławny Ordynariusz Wojskowy JE abp Jerzy.